Rakamlar bazen hikâye anlatır. Bazen de gerçekleri gözümüze sokar.
Türkiye Bankalar Birliği'nin Haziran 2025 verilerini incelediğimde, Doğu Anadolu'da dikkat çekici bir tablo ile karşılaştım. Erzurum, sadece coğrafi konumuyla değil, ekonomik ağırlığıyla da bölgesinin lokomotifi olduğunu bir kez daha kanıtlıyor.
Kişi Başına Kredi: Bölgesel Liderlik
KUDAKA verilerine göre, kişi başına düşen nakdi kredi kullanımında Erzurum'un performansı oldukça etkileyici. KUDAKA Bölgesi'nde ortalama 96.171 TL, Kuzeydoğu Anadolu'da 81.152 TL, Doğu Anadolu genelinde ise 68.736 TL. Bu rakamlar, Erzurum'un finansal erişilebilirlik açısından bölgesinde öncü konumda olduğunu gösteriyor.
Peki bu ne anlama geliyor?
Birincisi, Erzurum'da yaşayan vatandaşların bankacılık hizmetlerine erişim oranı yüksek. İkincisi, finansal kurumlar şehre güveniyor ve kredi tahsisinde olumlu yaklaşım sergiliyor. Üçüncüsü ise en önemlisi: Ekonomik aktivite yoğun.
Kamu vs Özel: İkili Yapının Analizi
Haziran 2025 verilerine baktığımızda, Erzurum'da toplam 75,6 milyar TL kredi kullanımı gerçekleşmiş. Bu tutarın 49 milyarı kamu bankalarından, 26,5 milyarı özel bankalardan.
Kamu bankası ağırlığı dikkat çekici:
- KUDAKA içinde %74,5'lik pay
- Kuzeydoğu Anadolu'da %45,4'lük pay
- Doğu Anadolu genelinde %20,3'lük pay
Bu veriler, kamu bankalarının bölgesel kalkınmadaki stratejik rolünü gözler önüne seriyor. Özel bankalar daha seçici davranırken, kamu bankaları sosyal sorumluluk anlayışıyla hareket ediyor.
Bölgesel Kıyaslama: Rakamlar Konuşuyor
Doğu Anadolu illeri arasında kredi kullanım sıralaması şöyle:
- Erzurum: 75,6 milyar TL
- Malatya: 64,2 milyar TL
- Van: 59,0 milyar TL
- Elazığ: 51,3 milyar TL
Erzurum, bölgenin finansal merkezliğini rakamlarla kanıtlıyor. Toplam kredi kullanımında KUDAKA içinde %73,5, Kuzeydoğu Anadolu'da %43,5, Doğu Anadolu genelinde %18,5 paya sahip.
Ekonomik Analiz: Ne Anlama Geliyor?
1. Finansal Derinlik Artıyor Yüksek kredi kullanımı, şehirde finansal piyasaların derinleştiğini gösteriyor. Bu, ekonomik büyüme için olumlu bir sinyal.
2. Yatırım Potansiyeli Yüksek Kredi talebindeki artış, girişimcilik ve yatırım iştahının güçlü olduğuna işaret ediyor.
3. Bölgesel Hub Konumu Erzurum, sadece kendi ekonomisine değil, çevre illerin de finansal ihtiyaçlarına cevap veriyor.
Riskler ve Fırsatlar
Fırsatlar:
- Bölgesel finans merkezliği güçleniyor
- Üniversite şehri olmanın ekonomik karşılığı alınıyor
- Coğrafi konumun ticari avantajları kullanılıyor
Riskler:
- Yüksek kredi kullanımı geri ödeme riskini artırabilir
- Kamu bankası ağırlığı sürdürülebilirlik sorunu yaratabilir
- Bölgesel dengesizlikler artabilir
Sonuç: Doğu'nun Finansal Yıldızı
Erzurum'un kredi verileri, şehrin ekonomik potansiyelini ve bölgesel liderliğini net biçimde ortaya koyuyor. 75,6 milyar TL'lik kredi kullanımı, tesadüf değil, planlı büyümenin sonucu.
Ancak unutulmamalı ki, kredi büyüme için araçtır, amaç değil. Erzurum'un başarısı, bu finansal kaynakları sürdürülebilir projelere ve katma değerli yatırımlara yönlendirebilmesine bağlı.
Rakamlar hikâye anlatıyor: Erzurum, Doğu'nun finans merkezine dönüşüyor.
DOSİAD analizleri ve TBB verilerine dayalı olarak hazırlanmıştır.